Uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts, najaar 2013.
Literaire en historische thriller.
1940
De bezetting van België. De jonge koning Leopold III weigert naar Engeland te vluchten. Hij gaat in ballingschap in het kasteel van Laken, maar staat onder bewaking van de Duitse kolonel Werner Kiewitz. Zo begint een opmerkelijke relatie tussen twee mannen die elkaar beter leren kennen. Als een schaduw volgt de kolonel de koninklijke krijgsgevangene op diens doelloze tocht door een land dat niet meer het zijne is. De bewaker bespioneert de koning uit angst voor ontsnappingspogingen en verborgen boodschappen aan het verzet. Hij maakt van dichtbij ook het amoureuze leven mee van een vorst die zichzelf alsmaar meer verliest én van de bloedmooie prinses Lilian, die eveneens een hoofdrol voor zichzelf opeist. Gaandeweg ontpopt de bewaker zich tot beschermheilige die de potjes gedekt moet houden en het geïdealiseerde beeld van de koning der Belgen uit elkaar ziet vallen. Wil de kolonel zijn vriendschap met de koning in stand houden of is hij zelf gewoon opportunistisch? Dan keren de rollen om…
"Een hallucinante letterkundige prestatie, gestut door een groots historisch besef, een scherpe pen en een perfect gevoel voor opbouw en spanning." (Herman Brusselmans).
Zie trailer op YouTube.
Tiplist Diamanten Kogel 2014
Recensie Cobra.be (drie sterren)
Eind mei 1940 arriveert de Duitse kolonel Werner Kiewitz in Laken. Hij is door Hitler toegewezen aan Leopold III die na de capitulatie van België weigerde te vertrekken. Hij wordt de verbindingsofficier tussen de Belgische koning en de Duitse bezetter. Eigenlijk is hij Leopolds schaduw die hem overal vergezelt, in de gaten houdt en zelfs bespioneert. Bavo Dhooge, die voordien hoge ogen gooide met sterke thrillers die zich vooral in het moderne Amerika afspelen, schreef met'Schaduw van de koning' een lijvige en ambitieuze historische roman waarin de gecompliceerde relatie tussen deze twee mannen centraal staat. Want hoewel ze vijanden waren, groeit er ook genegenheid en begrip.
De klassieke feiten passeren de revue: Leopolds weigering om België te verlaten, het gekibbel met de regering, zijn relatie en huwelijk met Lilian Baels, zijn ontmoeting met Hitler in november 1940, zijn verblijf in Duitsland, de koningskwestie. Vooral het eerste deel van de roman, wanneer de twee mekaar nog niet heel goed kennen en Leopold in Laken verblijft, is sterk geschreven.
De roman had een goede trimbeurt kunnen gebruiken. Het lijkt erop dat Dhooge, die in zijn klassieke thrillers puntig en spits schrijft, heeft willen bewijzen dat hij ook een ander register kan hanteren. Zijn research is voorbeeldig. Toch slaagt hij er niet helemaal in om door te dringen in de ziel van de twee protagonisten. Daarvoor zijn beide mannen te complex. Dhooge moet wel geloofd worden voor de originele invalshoek waarmee hij een belangrijk stuk Belgische geschiedenis belicht.
Recensie Reynaertboekvandeweek
Bavo Dhooge, 2013
Interessant fictief-historisch ‘magnum opus’ van Dhooge waarbij hij ons het verhaal vertelt van de Duitse kolonel die in WO II fungeerde als ‘bewaker’ van Leopold III.
We krijgen het hele relaas vanuit het standpunt van de kolonel en het is best wel de moeite. Enerzijds omdat we echt wel heel uitgewerkte personages krijgen, anderzijds omdat er genoeg gebeurt om het onderhoudend te maken (en het wellicht historisch correct is).
Van de oorlog merk je omzeggens niets; het draait vooral om de relatie tussen de 2 mannen, hoe die evolueert en hoe de kolonel zijn positie ziet veranderen.
Bavo Dhooge moet wel expliciet de kolonel laten vertellen hoe zijn percepties en zijn positie veranderen; ‘t is niet dat je dat impliciet uit de gebeurtenissen kan afleiden, maar ‘t is nu niet dat dit stoort.
De focus ligt ook volledig op de relatie; ik denk dat Dhooge hier slaagt om echt weer te geven hoezeer dit doorwoog in het leven van de kolonel.
Recensie Wraak van de Dodo (drie sterren)
Bavo Dhooge heeft in zijn relatief korte carrière al menig genre bedreven (tot grote tevredenheid van de VN Thrillergids en Kogel-, Diamant- en Poirotjury's), maar een historische roman was daar tot dusver niet bij.Schaduw van de koning werd bij uitgevers Borgerhoff & Lamberigts meteen omgedoopt tot Dhooges magnus opus. De Gentenaar werkte er zes jaar aan, en voor een auteur van minstens drie boeken per jaar is dat héél lang. In Schaduw van de koning beschrijft hij een stukje vaderlandse geschiedenis, maar dan vanuit een aparte invalshoek.
Hoofdpersonage is de Duitse kolonel Werner Kiewitz, die koning Leopold III moet bewaken (verbindingsofficier is de officiële titel) tijdens de Tweede Wereldoorlog. Voor de geschiedenisnitwits: Leopold legde zich neer bij de Duitse hegemonie, en weigerde, tegen zijn regering in, te vluchten naar Londen. Werner Kiewitz begeleidt Leopold bij zijn omstreden bezoek aan Hitler en is getuige van diens huwelijk met Lilian Baels, een huwelijk dat hem bij het volk niet populairder maakt. Een en ander zal na de oorlog leiden tot een vervroegde troonsbestijging van zoon Boudewijn.
Dhooge vult de gekende geschiedenis aan met een boeiende verhaallijn. Kiewitz, in Laken letterlijk en figuurlijk ver van Hitler verwijderd, wil heel graag dichterbij de koning komen en vat genegenheid op voor de kersverse prinses Lilian. Het is helaas twijfelachtig of koning en prinses wederzijdse gevoelens koesteren voor Kiewitz, en ook de nazi-oversten beginnen argwaan te koesteren.
Af en toe sluipen nog echte Dhooge-trekjes in het boek. Een scène waarin de Gestapo de vingers van een pianist afhakt is pure Tarantino, zoals we van Dhooge gewoon zijn, maar over het algemeen is de toon veel serieuzer. Kiewitz wordt slachtoffer van een soort omgekeerd Stockholmsyndroom. De gijzelnemer vat een verrassend diepe sympathie op voor de man die hij moet bewaken. Schaduw van de koningis een zorgvuldig gedocumenteerde roman, misschien iets te breed uitgesponnen, maar best boeiend. Een verrassing in Dhooges oeuvre is het sowieso.
Recensie De Leeswolf
Koning Leopold III van België staat eind mei 1940 voor enkele verschrikkelijke dilemma’s: zijn land is in oorlog, zijn regering is gevlucht naar Engeland en hij twijfelt tussen loyauteit aan zijn volk, zijn eigen zin voor realiteit en zelfbehoud, maar ook zijn eergevoel speelt op. Na de tragische dood van Koningin Astrid zijn er verschillende minnaressen opgedoken in zijn leven en vooral ene Lilian Baels maakt kans de toekomstige nieuwe Koningin van België te worden. Maar het tragisch sterfgeval is te kort bij om die al aan de buitenwereld te tonen. De Duitse kolonel Kiewitz wordt naar Laken gestuurd om een oogje in het zeil te houden, Leopold altijd en overal te volgen en te rapporteren aan de Duitse overheid. Kortom, hij wordt zijn bewaker en dus ook zijn schaduw. Beetje bij beetje geraakt hij echter in de ban van de charismatische en uiterlijk arrogante koning en begint de Duitser hoe langer hoe meer in zijn fantasiewereld te leven. Hij ziet zichzelf als intieme vriend van de koning, wordt zelfs een beetje verliefd op Lilian en is blind voor de kritische opmerkingen van zijn Duitse oversten. Hij reist ook mee naar Duitsland voor de historische ontmoeting tussen Leopold III en Hitler. Wanneer Leopold verbannen wordt naar Duitsland, valt Kiewitz in een zwart gat. Nog later wordt hij zelf gevangen gezet, raakt paranoïde en blijft erbij dat de koning hem zelf zal komen bevrijden. Jaren na de oorlog reist hij, intussen een zielige en haveloze zwerver, naar Brussel om de koning te ontmoeten en eindigt zijn leven in Cuba.
Bavo Dhooge heeft zes jaar aan Schaduw van de koning geschreven en wilde hiermee bewijzen dat hij meer is dan een misdaadschrijver die leuke plots, spitante oneliners en hilarische situaties kan neerzetten. Aan die doelstelling heeft hij slechts gedeeltelijk kunnen voldoen. Maar dat het een grote uitdaging was, is zeker. Hij is erin geslaagd enkele valkuilen te vermijden. Het is geen politiek boek geworden, daarvoor zijn er al genoeg non-fictie werken over de koningskwestie geschreven. Het is ook geen melodramatisch verhaal geworden over Leopolds liefdes en past dus niet in het rijtje van sensationele koninklijke onthullingen die schering en inslag zijn. Nee, door te kiezen voor een Duitse kolonel/bewaker als hoofdpersonage zorgde de auteur voor een originele invalshoek.
De eerste helft van het boek is psychologisch sterk geschreven en geeft de wisselende verhouding tussen de twee protagonisten goed weer. Ze groeien, vanuit het standpunt van Kiewitz, naar elkaar toe en ze beginnen een beetje meer op elkaar te gelijken. Allebei mannen van eer die twijfelen en allebei gevangenen van een systeem waarbij de nazi meer en meer afdwaalt van de partijideologie. De tweede helft is een stuk zwakker omdat de rollen omgedraaid worden. Door de deportatie van de koning verliest Kiewitz zijn bestaansrede, begint hij te zwalpen en aan waanideeën te lijden: de koning wordt nu zijn bewaker, zijn redder en de intieme emotionele band die hij denkt te hebben opgebouwd zal hem uit alle miserie redden. De Duitser verwordt tot een zielig figuur. Als we het boek alleen lezen als een historische roman is het misschien niet sterk genoeg, maar het psychologisch idee van bewaker/schaduw die wisselt van kant is boeiend. Dat Dhooge een rasauteur is, daarover bestaat niet de minste twijfel en sommige dubbele laagjes zijn schitterend (bij het schaken de koningin nemen, bij een foto de schaduw niet weg krijgen), maar met dit lijvig boek zal Dhooge de literatuurgeschiedenisboeken niet ingaan. Dit boek een magnum opus noemen is het iets te veel eer aandoen. [Chris Vandenbroucke]
- 15 maart 2014
- Copyright (c) Vlabin-VBC
- Bron: http://www.deleeswolf.be